Tüm dünyada etkisi artan delta varyantıyla mücadelede aşılama çalışmalarının önemine dikkat çeken uzmanlar, ikinci doz aşılamanın %70-80 oranında tamamlanması gerektiğini vurguluyor. Aşılamanın önemine vurgu yapan Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Özellikle gelecek sonbahar aylarında kapalı alanlarda zaman geçirme arttıkça eğer aşılamayı yeterli seviyeye çıkaramazsak yani burada %70-%80 oranında iki doz aşının tamamlanmasından bahsediyorum. Bu durumda dördüncü pikle karşılaşmamız olasılığı yüksek.” uyarısında bulundu.
Üsküdar Üniversitesi Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Kimya-Biyoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, normalleşme sürecinde delta varyantı ve aşı çalışmalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Son olarak delta mutasyonu ortaya çıktı
Pandemi sürecinde koronavirüsün pek çok mutasyona uğradığını belirten Yılancıoğlu, “İlk varyant, D614G isimli mutasyondu. Bundan sonra oldukça farklı mutasyonlar ortaya çıktı. Kaliforniya mutasyonu, New York mutasyonu, İngiliz mutasyonu gibi mutasyonlar ortaya çıktı. Özellikle İngiliz varyantı dediğimiz varyant bilim camiasını heyecanlandırdı. Çünkü özellikle spike denilen proteinin üzerinde taşıdığı bazı bölgesel mutasyonlar hem bağışıklık yanıttan kaçabileceğini hem de aşının biraz olsun etkisizleşebileceğini gösteriyordu. Fakat çok korkulan olmadı. İngiliz varyantı, biraz daha hızlı yayıldı, pik yaptı ama hem hastalığın şiddeti hem diğer özellikleri ilk versiyondan çok da farklı olmadığını gösterdi.” dedi.
İngiliz varyantının ardından Hindistan’da delta varyantının ortaya çıktığını kaydeden Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu şimdi gündeme delta plus varyantının da geldiğini söyledi.
Mutasyonların nerede olduğuna bakılıyor
Bilim insanları olarak mutasyonların nerede olduğuna baktıklarını kaydeden Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Özellikle 6 tane bölge var. O bölgelerin kaçında mutasyon olduğuna bakıyoruz. Çünkü önemli olan aşılamada bağışıklık yanıtı oluşturmasını sağlayan o bölgeler önemli. O bölgelerde değişiklik olması bizi endişelendiriyor. Delta varyantında o bölgelerden bazıları için endişelendik. Ne olacağını izlemeye başladık. Özellikle Hindistan’da vaka sayılarının korkunç şekilde arttığını gördük.” dedi.
Delta varyantında bulaşıcılık 2-3 kat daha yüksek
Rusya’da da vaka sayılarında artış olduğunu kaydeden Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Rusya’da şu anda bu delta varyantının çok yüksek miktarda olduğunu ve dominant olduğunu söylemek mümkün. Amerika’da da 2 ay içinde İngiliz varyantı yerine delta varyantının etkili olacağı söyleniyor. Çünkü delta varyantının 2 kat ile 3 kat arasında bulaştırıcılığının daha yüksek olduğu belirtiliyor.” dedi.
Yaklaşık 2 ay içinde delta varyantını hissedebiliriz
Ülkemizde delta varyantı tespit edilen 150 vaka olduğunu kaydeden Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi bu varyantın etkilerinin de önümüzdeki aylarda hissedilebileceğini söyledi. Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Delta varyantıyla ilgili semptom göstermeyenleri bilmiyoruz. Şu anda bu varyantın yayılımda olduğunu söyleyebiliriz ve 1-2 ay içinde bu delta varyantını hissedeceğiz denilebilir. Çünkü Amerika da aynı süreçten geçti. İngiltere de aynı süreçten geçti, Rusya da aynı süreçten geçti ve maalesef dünyanın bütün ülkeleri, Türkiye’de buna dahil aynı süreçten geçeceğiz.” diye konuştu.
Delta varyantına karşı aşılama oranları artırılmalı
Delta varyantına karşı korunmada aşılamanın çok önemli olduğunu kaydeden Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Şu anda aşılar hala koruyucu. Bunu Uğur Şahin de söyledi. Şu anda aşıları güncellemek gibi bir plan ya da herhangi bir çalışma yok ama aşıların etkinliğinin azaldığı maalesef çalışmalarda gösteriliyor. En etkili olan mRNA aşıları ile ilgili koruyuculuk oranlarının %96’lardan %70’ler seviyesine inmiş durumda. Tek doz %70’ler oranında korurken şu anda %30- %40 civarlarında koruma sağlayacak. Yani bu demek oluyor ki delta varyantından sonraki gelecek varyantlar maalesef artık bir üçüncü doza ihtiyaç duyabileceğimizi göstermeye başladı. Eğer delta varyantı hiç ortaya çıkmasaydı, bundan sonra da varyant ortaya çıkmasaydı belki üçüncü dozdan bahsetmeyebilirdik. Çünkü salgın bitecek derdik ama maalesef salgın hala devam ediyor ve başka varyantlar çıkacak gibi görünüyor o yüzden üçüncü doz sanki gelecek gibi görünüyor. Zaten iki doz Sinovac aşısı olanlara üçüncü doz aşılama başladı. Bu durum Biontech aşısı olanlar için geçerli değil. Biontech aşısı olanlarda üçüncü doz aşılama, varyantların durumuna göre belirlenecek.” diye konuştu.
İkinci doz aşılamada %80 oran yakalanmazsa dördüncü pik yaşanabilir
Aşılamanın önemine vurgu yapan Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, “Aşılama oranlarının mutlaka artırılması gerekiyor. Delta varyantı yüzünden ülkemizde dördüncü pik yaşanması ihtimali bulunuyor. Özellikle gelecek sonbahar aylarında kapalı alanlarda zaman geçirme arttıkça eğer aşılamayı yeterli seviyeye çıkaramazsak yani burada %70-%80 oranında iki doz aşının tamamlanmasından bahsediyorum. Bu durumda dördüncü pikle karşılaşmamız olasılığı yüksek.” uyarısında bulundu.