35 İzmir Haberleri En son ve en güncel son dakika İzmir Haberleri
Süper Lig, Türkiye’deki en üst seviye futbol ligidir. Bir sezonda 21 takımın mücadele ettiği ligde, her takımın diğerleriyle ikişer maç yaptığı çift devreli lig usulü uygulanmaktadır. En üst sırada yer alan takım şampiyon olurken son dört sıradaki takım 1. Lig’e düşmekte, 1. Lig’deki üç takım ise ertesi sezon mücadele etmek üzere Süper Lig’e yükselmektedir. Ağustos ve mayıs ayları da dahil olmak üzere dokuz ay süren bir organizasyon olan Lig’in 2020-21 sezonu, 42 hafta ve 420 maçtan oluşmaktadır.
İstanbul, Ankara ve İzmir bölgesel liglerinden toplam 16 takımın katılımıyla 1959 yılında Millî Lig adıyla ilk sezonu düzenlenen lig, o sezon iki gruba bölünmüş ve bu grupların birincileri arasında yapılan iki maç sonunda şampiyonunu bulmuştu.
Şimdiye dek 73 takımın mücadele ettiği Lig’de altı takım; Galatasaray (22) Fenerbahçe (19), Beşiktaş (15), Trabzonspor (6), Bursaspor (1) ve İstanbul Başakşehir (1) şampiyonluk unvanı alabilmiştir. Ligin devam eden sezonu olan 2019-20 sezonunda şampiyonluğa ulaşan takım İstanbul Başakşehir’dir.
Daha fazla göster
Lig düzeni
18 takımdan oluşan Lig’deki bir sezon ağustos ayında başlar ve mayıs ayında sona erer. Takımların her biri, sezon boyunca her bir rakibiyle ikişer kez karşılaşır. Bu maçların bir tanesini kendi sahasında, diğerini ise rakibinin sahasında oynar. Böylelikle bir sezon sonunda her bir takım 34 maç yaparken toplamda 306 maç gerçekleştirilir. Bir tarafın galibiyetiyle sona eren maçlarda kazanan takım üç puan alırken kaybeden takıma puan verilmez. Eğer maç beraberlikle sonuçlanmışsa iki takım da birer puan kazanır.
Sezon sonunda takımlar aldıkları bu puanlara göre sıralanırlar. Puan eşitliği durumunda önce eşitliğin yaşandığı takımlar arasında oynanan maçlarda elde edilen puan üstünlüğüne bakılır. Eşitliğin devam etmesi hâlinde sırasıyla aralarında yapılan maçlardaki gol üstünlüğü, ligde elde ettikleri genel averaj, ligde attıkları gol sayısı ve hükmen mağlubiyet sayısı göz önünde bulundurulur.
Ligdeki maçlar Türkiye Futbol Federasyonunun belirlediği saatlerde başlar. Müsabakalar bir orta, iki yardımcı, bir dördüncü ve iki kale arkasında bulunan ek yardımcı hakemlerle birlikte toplam altı hakem tarafından yönetilir. Her maç öncesi İstiklâl Marşı söylenir ve marşın okunmasının öncesinde -varsa- saygı duruşu yapılır.
Futbolcu uygunluğu
2015-16 sezonundan itibaren kulüplerin istediği sayıda futbolcuyla profesyonel sözleşme imzalayabileceği ve tescil ettirebileceği; ancak en fazla 28 kişinin yer alabileceği A takım kadrosunda yer alacak en az 14 oyuncunun Türkiye millî futbol takımında oynama uygunluğuna sahip olması gerekecektir. 28 kişilik kadronun en fazla üç oyuncusunun kaleci olması ve bu kalecilerin en az birinin Türkiye millî futbol takımında oynama uygunluğuna sahip olması zorunlu olacaktır. Bu 14 futbolcudan en az 2’sinin 15. doğum gününe denk gelen sezon ile 21. doğum gününe denk gelen sezonlarda kesintili veya kesintisiz, en az 3 sezon veya 36 ay kendi kulübünde tescilli olması gerekecektir. 21 yaş altı takımında yerli statüsünde oynayan futbolcular ise sezon başında 28 kişilik kadroda olmasına gerek kalmadan A takımın maç kadrosuna alınabilecektir. Takımların 18 kişilik maç kadrosunda ise teki kaleci olmak kaydıyla Türkiye millî futbol takımında oynamaya uygun en az 7 futbolcu yer alacak ve takımlar yerli kaleciyi kadroya almadığı takdirde sahaya 17 kişilik kadroyla çıkacaktır.
UEFA turnuvalarına katılabilme
Sezon sonunda ligde belli sıraları alan takımlar, UEFA’nın organize ettiği UEFA Şampiyonlar Ligi veya UEFA Avrupa Ligi organizasyonlarından birine katılır. UEFA kurallarına göre, bir ülkenin belli bir sezonda kaç takım göndereceği ve bu takımların hangi aşamalardan kupa mücadelesine başlayacağı, o ülkenin bir önceki sezonda topladığı UEFA ülke puanlarına göre hesaplanmaktadır.
Türkiye, UEFA organizasyonlarına ilk defa 1956-57 sezonunda, lig kurulmadan önce takım gönderdi. Ligin kurulmasının ardından şampiyon olan takımlar Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’na (günümüzdeki adı UEFA Şampiyonlar Ligi) katılmaktaydı. 1962-63 sezonunda, uluslararası bir ticaret fuarına ev sahipliği yapan takımların katılıma açık olan Fuar Şehirleri Kupası’na Türkiye’den ilk katılım gerçekleşti. 1970-71 sezonuna kadar gerçekleştirilen organizasyona, ligde en iyi dereceyi elde eden fuar şehri takımı katılmaktaydı. 1971-72 sezonunda ilk kez düzenlenen UEFA Kupası’na (günümüzdeki adı UEFA Avrupa Ligi) aynı sezon ligden ilk katılım gerçekleşti. Türkiye Kupası şampiyonu veya ikincisi olarak UEFA Kupa Galipleri Kupası’na katılmayan hak kazanan takım aynı zamanda UEFA Kupası’na katılmaya da hak kazanmışsa, önceliği UEFA Kupa Galipleri Kupası almaktaydı.
Ödüller
Ligi şampiyon olarak tamamlayan takıma, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tasarlanan bir şampiyonluk kupası verilir. Şampiyon olan takımın futbolcuları, teknik heyeti ve yöneticilerine ise bu başarılarını simgeleyen toplam 75 adet madalya takdim edilmektedir.
Sponsorluk
Süper Lig’in isim sponsorluğuna dair ilk girişim 1999-00 sezonu öncesinde Telsim ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında imzalanan anlaşma neticesinde gerçekleştirildi ve ligin adı Telsim Türkiye 1. Ligi oldu. Ancak lige sponsor adı verilmesi kanunlara aykırı bulunarak sezon başlamadan önce sponsorsuz isme dönüldü. Turkcell, ligin isim hakkının satışını elinde bulunduran ligin yayıncı kuruluşu Digiturk ile 2005 yılında yaptığı anlaşmayla ligin isim sponsoru oldu ve lig Turkcell olarak anılmaya başlandı. 2010-11 sezonuna kadar yapılan anlaşma için Turkcell, sezon başına Digiturk’e 10 milyon dolar ödemekteydi.
Öte yandan bu dönemde lig için ilk kez bir logo kullanılmıştı. 2010-11 sezonu öncesinde lig adı için yeni bir ihale isteyen Digiturk ile Turkcell arasındaki anlaşma iptal edilerek isim hakları 125 milyon dolar karşılığında beş sezonluğuna Spor Toto’ya verildi. Aralık 2015’te bu sözleşme, 1+1 yıllığına uzatıldı. 2016-17 sezonu için de sözleşme devam ettirildi. 2017-18 sezonunun ilk yarısında ligin isim sponsoru bulunmazken, ikinci yarısının başında Spor Toto ile imzalanan anlaşma gereğince sezonun geri kalanı ile 2018-19 sezonunun tamamında ligin isim sponsoru Spor Toto oldu.
Lige sponsor olan firmalar ve bu dönemlerde kullandığı isimler şu şekildedir:
2005-2010: Turkcell (Turkcell)
2010-2017, 2018-2019: Spor Toto (Spor Toto)
Lig adı için sponsor olan Turkcell ile federasyon arasında yapılan anlaşma sonrasında 2008-09 ve 2009-10 sezonlarında Turkcell Fair Play Ligi adlı uygulama gerçekleştirildi. Uygulamaya göre her takım; aldığı sarı kart, kırmızı kart, saha kapatma, seyircisiz oynama ve hak mahrumiyeti cezaları karşılığında belirli ceza puanları aldı. Sezon sonunda en az puan toplayarak en üst sıraya yerleşen üç takım sırasıyla 500 bin dolar, 300 bin dolar ve 200 bin dolar ile ödüllendirilirdi. 2008-09 sezonunda ilk üç sırayı sırasıyla Gaziantepspor, Trabzonspor ve Denizlispor alırken 2009-10 sezonunda ilk üç sırada Bursaspor, Gençlerbirliği ve Gaziantepspor yer aldı.
Sponsor adlarının yanı sıra, 2014-15 sezonuyla birlikte sezonlarına Türkiye Futbol Federasyonu tarafından, Türk futbolunun vefat etmiş bazı kişilerinin isimleri verilmeye başlandı. Bu kapsamda verilen isimler şu şekildedir:
2014-15: Süleyman Seba Sezonu
2015-16: Hasan Doğan Sezonu
2016-17: Turgay Şeren Sezonu
2017-18: İlhan Cavcav Sezonu
2018-19: Lefter Küçükandonyadis Sezonu
2019-20: Cemil Usta Sezonu
