Kadınlar 40’lı yaşlarından sonra birçok fizyolojik değişim yaşıyor. Bu değişimlerle birlikte bazı sağlık problemlerini işaret eden belirtiler de ortaya çıkabiliyor. Menopoz sürecinde östrojen oranı değiştiği için miyomlarda ve poliplerde artış, adet düzensizliklerine neden olan kistler ve rahim ağzı kanseri belirtilerinde artış yaşanabiliyor. İlerleyen yaşlarda kadınların jinekolojik kontrollerini ihmal etmemesi önem taşıyor. Gerekli tetkikleri hastalıklar baş göstermeden yaptırmak hayat kurtarabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Timur Uğurlu, ileri yaştaki kadınların jinekolojik açıdan dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Düzenli yapılan “Pap smear” testi ile rahim ağzı kanseri önlenebilir
Rahim ağzı kanserinin henüz kanser aşamasına ulaşılmadan, yapılan tarama testleri sayesinde tespit edilebilir. Kadınlarda yapılan testler ile kanser öncüsü hastalıklar yakalanabilmektedir. Rahim ağzı kanseri de böylelikle tespit edilebilmektedir. Kanser öncesi dönemdeki hücresel değişiklikleri belirlemek için kullanılan test, jinekolojik muayene esnasında alınan sürüntünün patoloji laboratuarında incelenmesiyle yapılan “pap smear” testidir.
Menopozdayken kanamanız olursa dikkat!
Menopoz döneminde yaşanan kanamalar rahim ağzı kanseri için en sık rastlanan belirtilerden biridir. Yapılan bir rahim iç tabakası örneklemesi ile tanısı konulabilmektedir. Menopoz kontrollerini yılda bir yaptıran kadınlar, bu kontroller sırasında yapılan ultrasonografide rahim iç tabakası kalınlığının ölçülmesi ile erken tanı imkanına kavuşmaktadır. Fazla kilolar, diyabet ve hipertansiyon hastalığı, hiç doğum yapmamış olmak rahim kanseri riskini artırdığından özellikle bu kişilerin kontrolleri aksatmaması gerekir.
İleri yaşta yumurtalık kistlerini ihmal etmeyin
Yumurtalığın yüzeyinde veya içinde bulunan “sıvı dolu kesecikler” olarak tanımlanan yumurtalık kistleri ile hayatının bir döneminde karşılaşabilmektedir. Çoğu zararsız olup, birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolabilse de, yumurtalık kistleri bazen ciddi bir rahatsızlığa dönüşebilir. Menopoz döneminde ortaya çıkan kistlerin kötü huylu olma ihtimali yüksektir. Bu dönemde düzenli jinekolojik kontrollere önem verilmelidir. Bu kontrollerde yapılan ultrasonografik incelemede kist tespit edilirse, görüntüye göre, kist herhangi bir tedavi uygulanmadan iki-üç ay takip edilebilir; görüntü fonksiyonel kiste benzemiyorsa ameliyat önerilebilir.
Bu belirtileri ihmal etmeyin,
- Adet kanama miktarındaki değişiklikler (artış ya da azalma)
- Adet dışı ara kanamalar
- Adet gecikmesi ya da erken gelmesi
- Adet kanamalarının 7 günden uzun sürmesi
- Kasık ağrısı
- İlişki sonrası kanama
- Geçmeyen kötü kokulu akıntı
- Vajinal bölgede siğiller
İlerleyen yaşlarda bu testleri yaptırın
- 40 yaşından sonra mamografiye başlanmalıdır.
- 50 yaşına kadar iki yılda bir, 50 yaşından sonra yılda bir mamografi çekilmesi önerilir.
- 45 yaşından sonra açlık şekeri ve kolesterol, trigliserid değerleri 2-3 yılda bir bakılmalıdır.
- Ailesinde tiroid hastalığı olan, üreme çağındaki kadınların, tiroid hormonlarına bakılması önerilmektedir.
- Menopoz döneminde de TSH adı verilen hormona beş yılda bir bakılması faydalıdır.
- Anormal vajinal akıntı ve kanamalar, dış genital bölgede iyileşmeyen yaralar, alt karın bölgesindeki ağrılar, alt karın bölgesinde ele gelen kitleler, idrar ya da dışkılama alışkanlıklarında uzun süren değişiklikler, hazımsızlık gibi belirtiler varsa bunları önemsemeli ve doktora başvurulmalıdır.