İzmir’de düzenlenen çalıştayda iklim değişikliğinin zeytinciliğe etkisi tartışılıyor

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) tarafından Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve sektör paydaşlarının katılımıyla İzmir’de “İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Tarım: Zeytinin Geleceği” çalıştayı düzenlendi.

Çalıştayın açılışında konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, bu yıl Türkiye’nin 235 bin ton zeytinyağı ürettiğini, bu alanda geçen yıla göre yüzde 32’lik artış olduğunu belirterek, sektörün yılın ilk 11 ayındaki ihracatının, geçen yıla nispeten yüzde 12 artışla 270 milyon dolara ulaştığını belirtti.

En çok ihracat gerçekleştirilen ülkelerin ABD, Almanya ve Irak olduğunu kaydeden Gülle, zeytin ağacının ana vatanı olmanın, küresel iklim değişikliklerinden zeytinin sonradan taşındığı diğer ülkelere nazaran daha az etkilenmek anlamına geldiğini ifade etti.

Türkiye’nin zeytin üretiminde İspanya ve İtalya’nın ardından üçüncülükte yarıştığına dile getiren Gülle, “Diğer ülkelerin rekoltesinde yaşanan düşüşler, ülkemiz için ciddi bir fırsat sağlıyor. Zeytin kültürünün olmadığı bir ülkeye, sıfırdan ürün satmak zorlukları olan bir süreç. Ancak bugün geldiğimiz konumda, nokta atışı yaparak tedarik sıkıntısı yaşanan bu ülkelerden ürün alan pazarlara erişme imkanına sahibiz. Zeytinyağı ihracatımızda bu yıl 50 bin tonu hedefliyoruz. İhracatçılarımızdan beklentimiz, mümkün olduğunca dökme zeytinyağı ihracatı yerine, ambalajlı ve markalı ihracata yönelmeleri.” diye konuştu.

İhracat ailesi olarak ülkenin kalkınma sürecine birçok yönden öncülük ettiklerini anlatan Gülle, şöyle devam etti:

“Şimdi de ihracat ailesi olarak markaya, sürdürülebilirliğe, inovasyona öncülük ediyoruz. TİM olarak, çağı yakalayan tüm değişim ve dönüşüm süreçlerine yoğun mesai harcıyoruz. Bir yandan hayatımıza doğrudan etki eden, diğer yandan küresel ticaretin artık bir şartı olan iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sunmak adına, sürdürülebilirlik konusuna özel bir önem veriyoruz. İhracat ailesi olarak bizler, dünyayı tüketmeden, dünya için üretmek maksadıyla yeni bir dönemi başlatmış durumdayız. Bu süreçte sadece verimlilik odaklı değil, aynı zamanda sürdürülebilirlik ekseninde bir yapıyı tahsis etmek adına tüm sektörlerimizle çalışıyoruz. Çünkü dünyanın kaynakları, oldukça sınırlı ve sürdürülebilir olmayan günlere doğru ilerliyoruz.”

Dünyada emtia ve verimliliğin son derece önem kazandığını vurgulayan Gülle, mevut zeytin ağaçlarından alınan verimin artırılması gerektiğini söyledi.

Türkiye’nin her tarafında ciddi su sorunları yaşandığını söyleyen Gülle, “Sudan daha değerlisi yok. Vahşi sulama ile uçsuz bucaksız sulamak devri bundan sonra çok daha zor. Suyumuzu da verimli kullanmak kaçınılmaz zorunluluk. Sürdürülebilirlik bunu gerektiriyor.” dedi.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçılar Birliği Başkanı Davut Er de ağaç başına verimlilikte Türkiye’nin rakip üretici ülkelerin gerisinde kaldığına işaret ederek, zeytin ve zeytinyağı ticaretinde daha fazla söz sahibi olunması ve ihracatta sürekliliğin sağlanmasının yolunun üretim artışından ve istikrarlı üretimden geçtiğini kaydetti.

Küresel ısınmanın etkilerinin en çok yaşanacağı ülkelerin başında Türkiye’nin de olduğunu aktaran Er, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Zeytin ağaçları ağırlıklı olarak kıraç topraklarda yetişen, kuraklığa dayanıklı bir bitkidir. Ülkemizdeki zeytinliklerin büyük bir kısmı sulama altyapısından yoksundur. Ağaç başına verimi artırabilmek için, damla ve basınçlı sulama sistemleri kurulmalı ve elektrik harcamaları, mazot ve gübre gibi çiftçilere yönelik destekler artırılmalıdır. Ülkemiz ağaç varlığının en az 300 milyona ulaştırılması için Tarım ve Orman Bakanlığımızca fidan ve dikim desteklerinin sürdürülmesini istiyoruz. Ancak zeytin ağaç varlığı artırılırken, ihracat sektörümüzün ihtiyaçları da gözetilmeli, doğru çeşitlerin, doğru yörelerde dikimi desteklenmelidir.”

Er, üreticinin en büyük sorununun fiyat gibi görülse de esas sıkıntının üretimdeki girdi maliyetlerinin yükselmesi olduğuna dikkati çekti.

Sektör olarak çiftçinin girdi maliyetlerinin düşürülmesini beklediklerini anlatan Er, ürün fiyatlarının rakip üretici ülkelerle uyumlu hale getirilmesi gerektiğine işaret etti.

İhracatçıya sağlanan desteklerin imkanlar çerçevesinde arttırılmasını istediklerini vurgulayan Er, “Ambalajlı prina yağı ihracatına da destek sağlanmalıdır. Sektör olarak öncelikli hedefimiz 500 bin üretici ailenin geçim kaynağı olan, 40’ın üzerinde ilimizde üretilen, sağlık kaynağı olan zeytin ve zeytinyağımızın ihracatının ambalajlı ve sürdürülebilir şekilde devamının sağlanmasıdır.” ifadelerini kullandı.

Program kapsamında “İklim değişikliği ve zeytincilik sektörüne etkileri” ile “İklim değişikliği ve sürdürülebilirlik ekseninde Türkiye ekonomisi” konulu oturumlar gerçekleştirilecek.

Ayrıca, 2020 yılında en çok ambalajlı zeytin ve zeytinyağı ihracatı yapan ihracatçılara ödülleri verilecek. Kaynak (AA)