Birbirinden farklı alanların etkileşim içerisinde olduğu moleküler biyomühendislik alanı, özellikle insanlığın ihtiyaç duyduğu pek çok konuda çalışmalar yaparak çözümler sunmayı hedefliyor. Uzmanlar, moleküler biyomühendisliğin Covid-19 süresince pandemide tanı, tedavi, istatistik, ilaç gibi pek çok noktada kilit rol oynadığını vurguladı. Moleküler biyomühendislik teknolojisi, biyolojik fabrikalar, seri ve hızlı üretimler, hastalıklarda hücresel yaklaşımlar, tanıda hücresel takipler, tedavide moleküler ajanlar, kişiye özgü tanı, hastalık takibi ve tedavi gibi imkânlar sağlıyor.
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyomühendislik Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, moleküler biyomühendislik alanına ilişkin değerledirmelerde bulundu.
Tedavilerin kişiselleştirilmesi hedefleniyor
Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, moleküler biyomühendisliğin, daha hızlı ve daha hassas teknolojiler ve sistemler aracılığıyla çeşitli hastalıkların tespitini geliştirmeyi, kişiye özel ilaç profili çıkarılarak tedavilerin kişiselleştirilmesini ve sağlık hizmeti sonuçlarının iyileştirilmesini amaçlayan, mühendislik ve moleküler biyoloji arasındaki ara yüz olarak çıkan bir çalışma alanıdır.” dedi.
Yeni teknolojiler geliştirilmesi amaçlanıyor
Gelişen son teknolojilere paralel olarak moleküler biyomühendislik alanının hızla büyüdüğünü kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Bu alan, moleküler ve hücresel düzeydeki hayati etkileşimler üzerine özellikle mühendislik, biyoloji ve kimya gibi çeşitli disiplinlerin bilgi ve becerilerini kullanan çalışmalar yürüterek karmaşık yaşam sistemlerini anlamanın yanı sıra klinik tıbbın etkinliğini artırıp fayda sağlayabilecek yeni teknolojiler, fikirler veya algoritmalar geliştirmeyi hedeflemektedir.” dedi.
Moleküler ve hücresel ağların yapılarının karmaşık olması ve daha iyi terapiler/teknolojiler oluşturmak için ise bilginin sınırlarını zorlayan, yeni fikirleri ve teknikleri kapsayan entegre yaklaşımlar gerektiğini ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Bu noktada moleküler biyomühendislik alanında çalışan bilim insanları multidisipliner bilgi birikimine sahip olan ve ilgili tüm disiplinlere en son teknolojinin kapsamlı bilgisini aktararak yeni nesil bilimin gelişmesine katkıda bulunan bireyler olarak devreye girmektedir. Bu benzersiz bilgi ve beceri kombinasyonlarını içeren moleküler mühendislik; günümüzün sağlık ve iyi oluş gündemi, kişiselleştirilmiş tıp alanı ve yeni biyomedikal teknoloji endüstrileri gibi küresel çapta önemli olan alanlarındaki zorluklara ve gelişmeye yönelik çalışmalarıyla öne çıkan dinamik ve gelişen bir alandır.”
Pek çok farklı alanda çalışmalar yürütülüyor
Moleküler biyoloji alanının pek çok sektörle çalışmalar yürüttüğünü belirten Tuba Sevimoğlu, şunları söyledi:
“Biyomühendislik, malzeme bilimi, nanoteknoloji, elektrik mühendisliği, makine mühendisliği fizik ve kimya gibi önemli disiplinleri de kapsayan doğası gereği moleküler mühendislik; eczacılık, biyoteknoloji ve sentetik biyoloji, rejeneratif tıp, immünoterapi, kozmetik endüstrisi, enerji sektörü, nanomalzemeler ve biyomedikal cihaz teknolojileri gibi pek çok alanda hesaplama araçlarını, deneysel yöntemleri veya her ikisinin kombinasyonlarını içeren çalışmalar yürütmektedir. Örneğin gelişmiş yakıt hücrelerinin ve pillerin üretilmesi, daha verimli ve uygun maliyetli güneş enerjisi sistemlerinin geliştirilmesi, peptit bazlı aşı çalışmaları, tamamen yapay proteinlerin oluşturulması ve nanopartikül aracılı ilaç taşıma sistemlerinin geliştirilmesi gibi çalışmalar moleküler biyomühendislik disiplini altında yürütülen çalışmalar arasında yer almaktadır.”
Pandemi sürecinde bu alanın önemi arttı mı?
Biyomühendisliğin, hastalıkların tedavisine veya yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olan yeni sistemler, donanım ve cihazlar geliştirmek için mühendislik bilimini biyomedikal bilim ve klinik uygulama ile bütünleştiren disiplinler arası faaliyetleri içerdiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Disiplinler arası yaklaşım yöntemleri ve biyomühendislik, matematik ve istatistik arasındaki ilişki Covid-19 pandemi döneminde anlaşılmıştır. Kitlesel veya küçük ölçekli mevcut sağlık sorunlarının ve çözümlerinin geliştirilmesinde biyomühendislik, ölçeklendirmede matematiği, kök nedeni anlama ve hipotez oluşturmada biyolojiyi, ilaç ve tedavi yöntemlerini oluşturmada kimya ve eczacılığı multi-disipliner yapısı altında toplayarak sağlam adımlarla ilerlemeyi sağlar. Covid-19 örneği, kitlesel sağlık sorunu, hastalık ve biyolojinin, sağlıkta istatistiğin, tıp ve tedavide biyomühendisliğin önemini ortaya koymaktadır.” diye konuştu.
PCR uygulamasının eğitimi veriliyor
Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, Covid-19 tanısında kullanılan PCR uygulamasının eğitiminin Üsküdar Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü bünyesinde, laboratuvarda uygulamalı olarak verildiğini kaydetti.
Moleküler biyomühendislik hayatımıza mercek tutuyor
Moleküler biyomühendisliğin mevcut çevreye moleküler çerçevede bir bakış açısı sağlayarak hayatımıza mercek tuttuğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Doğadaki inanılmaz sistem ve dengeyi moleküler seviyede ayrıntıları ve kök nedenleri ile inceleyerek bizi farkı âlemlere, moleküler boyutlara çağırmaktadır. Moleküler biyomühendislik teknolojisi bize biyolojik fabrikalar, seri ve hızlı üretimler, hastalıklarda hücresel yaklaşımlar, tanıda hücresel takipler, tedavide moleküler ajanlar, kişiye özgü tanı, hastalık takibi ve tedavi gibi imkânlar sağlamaktadır.” diye konuştu.
Moleküler biyomühendislik gelecek vaadediyor
Moleküler biyomühendisliğin Covid-19 süresince pandemide tanı, tedavi, istatistik, ilaç gibi pek çok noktada kilit rol oynadığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Fakat moleküler mühendisliğin geleceği denildiğinde yalnızca pandemi süreci düşünülmemelidir. Çağımız teknoloji çağıdır. Artık her alanda programlamaya, yazılıma ve otomasyon sistemlerine geçilmektedir. Biyomühendislik de moleküler mühendislik, disiplinler arası yaklaşımlarla bu hususta çok büyük bir alana sahiptir. Biyoinformatik, biyoistatistik, biyoprosesler, tanı çipleri, vb. pek çok biyomühendislik, moleküler biyomühendislik örneği günlük hayatımızda hali hazırda yerleşik haldedir ve gelişmeye sürekli olarak devam etmektedir.” dedi.
Dr. Öğretim Üyesi Tuba Sevimoğlu, “Kısaca moleküler biyomühendislik ile her canlının kendi sisteminin müthiş disiplinler arası yaklaşımını, iletişimini ve kendi sisteminin dengesine uygun üretim, tanı, teşhis ve tedavi imkânlarını sunmaktadır. Tümden gelim ve tüme varım yaklaşımları ile kâinatı bir bütün olarak görmemize olanak sağlamaktadır.” diyerek sözlerini tamamladı.