Kadınlarda hayati tehlikeye neden olan jinekolojik sorunlardan biri olan yumurtalık kanseri “sessiz katil” olarak biliniyor. Her 80 kadından 1’inde yumurtalık kanseri görülüyor. Hastaların büyük çoğunluğunun ileri evrede tanı alması nedeniyle tedavileri de gecikirken; erken teşhis bu hastalıkla mücadelede büyük önem taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Boyraz, “20 Eylül Dünya Jinekolojik Kanserler Farkındalık Günü” öncesi yumurtalık kanseri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Yumurtalık kanseri geç belirti verdiği için toplumlar arasında “sessiz katil” olarak bilinmektedir. Bununla birlikte yumurtalık kanseri erken dönemde çok da önemsenmeyen, pek çok hastalığa benzer türden bazı bulgular vermektedir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanmaktadır:
- Hazımsızlık
- Gaz, bulantı- kusma
- Karında şişlik
- Kasık ağrısı ve karın ağrısı
- İştahsızlık ve erken doyma hissi
- İdrar yapımında değişiklikler
- Kabızlık, bağırsak hareketlerinde değişiklik
- Vajinal kanama
- Vajinal yoğun akıntı
Karında sıvı birikmesi varsa…
Belirtiler görüldüğünde mutlaka ayrıntılı jinekolojik muayene gerekmektedir. Menopoz sonrası kadınlarda karında sıvı birikmesi, yumurtalık bölgelerinde komplike kitle olması yumurtalık kanseri şüphesini güçlendirir. Jinekolojik muayeneyle birlikte kandan bakılacak Ca-125 düzeyinin yüksek olması yumurtalık kanseri tanısını desteklemektedir. Bu durumda kesin tanı da ameliyat ile konulmaktadır.
Şüpheli yumurtalık kitlesi olan hastalarda ameliyat sırasında hızlı patoloji (frozen inceleme) yapılması çok önemlidir. Hızlı patoloji ile ameliyat sırasında tanı mümkündür. Böylece sonradan gerekebilecek ikinci bir ameliyata gerek olmamakta ve tek seansta tedavi sağlanabilmektedir.
Erken teşhis için yıllık muayene şart
Yumurtalık kanseri en çok menopoz sonrası süreçte görülmekle birlikte, belirtilere benzer şikayetleri olan kadınların mutlaka jinekolojik muayene olmaları önem taşımaktadır. Ayrıca yumurtalık kanserinin erken den teşhis edilebilmesi için yıllık jinekolojik kontrolleri yaptırmak gerekmektedir.
Yumurtalık kanserinde ameliyat çok önemli
Yumurtalık kanseri tedavisinde en önemli adım ilk yapılan ameliyatın kalitesi olmaktadır. Bu kanser türünden en büyük amaç gözle görülür biçimde tümör bırakılmamasıdır. Gözle görülür tümör bırakılmazsa tedavi büyük ölçüde başarılı gitmektedir. Operasyonda tümörün yayıldığı tüm bölgeler çıkarılmaktadır. Bu ameliyatın arkasından da hastalığın evresine göre kemoterapi kararı verilebilmektedir.
Cerrahide tüm karın bölgesi incelenir
Yumurtalık kanseri sadece rahim ve yumurtalıkların alındığı bir ameliyat değildir. Şüpheli kitle bırakılmaması için hastanın karnı çok detaylı bir biçimde incelenmelidir. Karaciğer, dalak, solunum kasları, mide, karın zarı, bağırsaklar, mesane, apandisit, omentum da şüpheli tümör açısından değerlendirilmelidir. Bu ameliyatta cerrahi kalite büyük önem taşımaktadır.
Gözle görülmeyen tümörler için HIPEC yöntemi uygulanabiliyor
Cerrahi sırasında bir tedavi seçeneği de sıcak kemoterapi yani HIPEC’tir. HIPEC, ameliyatın son aşamasında gözle görülmeyen tümör hücrelerinin öldürülmesi için uygulanmaktadır. Tedavide karın boşluğuna 41-43 C derece ısıda tam 90 dakika süren bir kemoterapi verilmektedir. Bu yöntem direkt tümör hücreleri üzerine verildiğinden, yumurtalık kanseri tedavisinde oldukça umut verici olmaktadır.
Bazı yumurtalık kanseri türlerinde gebelik mümkün
Menopoz sonrası süreç dışında henüz doğurganlığını kaybetmemiş genç kadınlarda da görülebilen yumurtalık kanseri bilimsel verilere uygun tedavi edilmezse ölümcül bir hastalıktır. Genç hastalarda en büyük kaygılardan biri de, ileride anne olup olamayacağı konusudur. Bu hastalıkta öncelik hastanın hayatıdır. Bazı yumurtalık kanseri türlerinde, erken evrede teşhis sağlanırsa rahim ve diğer yumurtalık korunarak gebe kalmak mümkün olabilir. Bu tür hastalarda çok yakın doktor takibi çok önemlidir.